محاسبه بازده سهام

تفسیر بازده سهام ممکن است به متوسط بازده سرمایه گذاری در صنعت یک شرکت بستگی داشته باشد. برخی از صنایع تمایل دارند که بازده بیشتری نسبت به بقیه داشته باشند یا اینکه برای فعالیت به سرمایه کمتری نیاز دارند.
نحوه محاسبه بازده
به منظور ارائهی روشی که بتوان از طریق آن بازدهی سبدهای اختصاصی و همچنین عملکرد سبدگردان را ارزیابی نمود، از دو فرمول شناختهشده جهانی تحت عناوین (TWRR) استفاده میشود.
- الف ) نرخ بازدهی پول وزنی (MWRR) : نرخ بازدهی پول وزنی برای هر سبد اختصاصی محاسبه میشود و به گونهای طراحی شده تا بیانگر بازدهی هر سبد اختصاصی تحت مدیریت سبدگردان باشد.
- ب ) نرخ بازدهی زمان وزنی (TWRR) : نرخ بازدهی زمان وزنی بیانگر بازدهی کل تمامی داراییهای تحت مدیریت سبدگردان است و نشان میدهد که سبدگردان به طور متوسط تا چه حد در مدیریت سبدهای اختصاصی تحت مدیریت خود، موفق به کسب بازدهی برای سرمایهگذاران شده است.
به عبارت دیگر سرمایهگذاران با توجه به بازدهی سبدگردان، میتوانند محاسبه بازده سهام عملکرد سبدگردان را ارزیابی نموده و در مورد سپردن مدیریت دارایی خود به سبدگردان تصمیمگیری کنند. سبدگردان، بازدهی سبد اختصاصی را به صاحب سبد مربوطه گزارش میکند، در حالیکه موظف است بازدهی سبدگردان را جهت اطلاع عموم در تارنمای خود منتشر کند.
روش محاسبه بازدهی سبد اختصاصی
روش محاسبۀ بازدهی سبدگردان
ابتدا کل دورۀ مورد نظر براساس تاریخ وقوع جریانهای نقدی (افزایش سرمایه یا برداشت سرمایهگذار) و تاریخ محاسبه بازده سهام انعقاد قرارداد جدید سبدگردانی یا تاریخ خاتمه یک قرارداد سبدگردانی به زیر دورههای متعدد تقسیم میشود. بنابراین اگر محاسبه بازده سهام جریان ورودی و خروجی در n تاریخ مختلف در طول دورۀ موردنظر، به وقوع بپیوندند، در نتیجه کل دوره به ۱ + n زیر دوره تقسیم میشود که در آن زیر دورۀ اول از ابتدای دورۀ مورد نظر شروع شده و تا تاریخ وقوع اولین جریان نقدی ادامه محاسبه بازده سهام مییابد و زیر دورۀ دوم از تاریخ وقوع جریان محاسبه بازده سهام نقدی اول شروع شده و تا تاریخ جریان نقدی دوم ادامه مییابد و به همین ترتیب جریان نقدی دورۀ آخر از تاریخ وقوع آخرین جریان نقدی شروع شده و تا پایان دورۀ مورد نظر ادامه مییابد.
سالانه کردن نرخ بازدهی ها
چگونگی محاسبۀ ارزش داراییهای سبداختصاصی
در محاسبۀ نرخ بازدهی سبد اختصاصی و نرخ بازدهی سبدگردان به شرح این پیوست، لازم است ارزش سبد یا سبدهای اختصاصی در ابتدا و انتهای هر دورۀ موردنظر محاسبه گردد. ارزش سبد یا سبدهای اختصاصی باید مطابق دستورالعمل نحوۀ تعیین قیمت خریدوفروش اوراق بهادار در صندوقهای سرمایهگذاری، محاسبه گردد و در اجرای این دستورالعمل نکات زیر در نظر گرفته شوند:
بازدهی سهامداران TSR/کاربرد بازده کلی سهامداران
بازدهی سهامداران یک نسبت مالی است که نشان میدهد که مقدار پولی که یک سهامدار در بازار سهام سرمایهگذاری کرده است چقدر بازدهی دارد. این نسبت تمامی فاکتورهای مربوط به سهام را در خود دخیل میکند از جمله سود تقسیم شده، سودهای ناشی از سرمایهگذاری در سهام و … یعنی هر آنچه که فرد ممکن است از طریق سرمایهگذاری در بازار سهام نصیب او شود در این نسبت محاسبه میشود تا میزان بازدهی سهامداران مورد سنجش و ارزیابی قرار محاسبه بازده سهام محاسبه بازده سهام بگیرد.
محاسبه بازده سهامداران یا TSR
فرمول محاسبه بازده کلی سهامداران شامل سود تقسیم شده شرکت به سهامداران و سایر فاکتورهای دیگر نیز میشود که به صورت زیر است:
بازده کلی سهامداران (TSR) = (قیمت کنونی سهام – قیمت خرید سهام) + سود تقسیم شده هر سهم / قیمت خرید سهام
در این فرمول همانگونه که مشاهده میشود هم میزان اضافه ارزش سهام محاسبه میشود و هم سود تقسیم شده سهام. همچنین قیمت سهام با توجه به اینکه در جریان افزایش سرمایه تغییر و تحول پیدا میکند لذا خود به خود سایر فاکتورهای بازار سهام از جمله بازدهی ناشی از افزایش سرمایه شرکت نیز در این فرمول دخیل هستند.
کاربرد بازده کلی سهامداران (TSR)
محاسبه بازده کل سهامداران برای تصمیمگیری در درباره اینکه فردی در بازار سهام سرمایهگذاری کند یا خیر از اهمیت زیادی برخوردار است. بازار سهام در جهان در حال حاضر یکی از مهمترین بازارهای هدف برای سرمایهگذاری محسوب میشود لذا فهم اینکه سهامداران در این بازار چقدر بازدهی کسب خواهند کرد بسیار مهم است به ویزه اینکه سرمایهگذاران قصد دارند که تا جای ممکن از ریسکهای احمالی فرار کنند.
در این راستا مثالی را توضیح میدهیم:
فرض کنیم سرمایهگذار دو سال پیش ۱۰۰ سهم یک شرکت را به قیمت هر سهم ۲۰ دلار خریداری کرده است. به این ترتیب کل سرمایهگذاری فرد در سهام این شرکت ۲۰۰۰ دلار خواهد بود. حال فرض کنیم اکنون قیمت هر سهم شرکت بعد از دو سال به ۲۴ دلار افزایش پیدا کرده و شرکت در این مدت کلا به ازای هر سهم ۴ دلار و ۵۰ سنت سود بین سهامداران تقسیم کرده است.
اکنون قصد داریم که TSR شرکت را محاسبه کنیم.
بازده سهامداران (TSR) = (24 – 20) + 4.50 / 20
نتیجه حاصله را اگر در ۱۰۰ ضرب کنیم ۴۲٫۵ درصد حاصل خواهد شد. بنابراین بازده کل سهامداران در این معادله حدود ۴۲٫۵ درصد است. در ایجا سرمایهگذار با توجه به این بازدهی دست به مقایسه میزند که آیا در طی دو سال بازدهی ۴۲٫۵ درصد چقدر با بازدهی مورد انتظار خود فاصله دارد و از طرف دیگر بازدهی سایر بازارها در این دو سال چگونه بوده است؟ آیا بازدهی بازار ارز در صورتی که فرد مورد نظر یورو خریداری میکرد بیشتر میشد یا خیر؟ اینها پرسشهایی است محاسبه بازده سهام که یک سهامدار را تصمیم به ابقا یا خروج سرمایه خود از بازار سهام خواهد کرد و به همین دلیل این نسبت از اهمیت زیادی برخوردار است.
همچنین میتوان از طریق این نسبت سهام شرکتهای مختلف یک صنعت را ارزیابی کرد که به لحاظ مقایسهای نیز میتواند دیدی کلی از وضعیت کل صنعت و میانگین بازدهی سهامداران یک صنعت را ارائه کند.
مزایا و معایب TSR
این نسبت نیز به مانند سایر نسبتهای مالی مزایا و معایبی دارد که به صورت کلی به شرح زیر هستند: